195

Klemens V
(Bertrand de Got)

1305-1314

KLEMENS V-VI

Bertrand de Got

5 czerwca 1305 – 20 kwietnia 1314

FRANCUZ

Bertrand de Got urodził się około 1260 r. w Villandraut departamencie Gironde, w szlacheckiej rodzinie gaskońskiej spokrewnionej z rodami de Périgard i d^,Armagnac. Był kanonikiem-zakrystianem w Bordeaux, a następnie wikariuszem generalnym swego brata Béralda de Got, arcybiskupa Lyonu. Papież Bonifacy VIII w 1295 r. mianował go biskupem Comminges, a następnie w 1299 r. arcybiskupem Bordeaux.

Po śmierci Benedykta XI kardynałowie zebrani na konklawe w Perugii po jedenastu miesiącach obrad, wybrali na papieża Bertranda de Gota, który przybrał imię Klemens V. Początkowo zamierzał koronować się w Vienne, uległ jednak namowom króla Filipa IV Pięknego i przeniósł koronację do Lyonu. Uroczystości odbyły się w kościele św. Justa w obecności króla Francji 15 listopada 1305 r.

Klemens V początkowo rezydował w Bordeaux oraz w Poitiers, myślał o powrocie do Rzymu, ale ostatecznie osiadł w Awinionie i tym samym zainaugurował tzw. niewolę awiniońskich papieży. Klemens V traktował Awinion jako miejsce tymczasowego pobytu, dlatego z Rzymu sprowadził tylko niezbędne dokumenty potrzebne do funkcjonowania kurii. Tymczasowość pobytu papieży w Awinionie trwała 70 lat. Papież zamieszkał w klasztorze dominikańskim, a Państwem Kościelnym zarządzał przez swoich krewnych.

Klemens V pod naciskiem króla francuskiego Filipa V Pięknego zwołał sobór w Vienne (październik 1311 – maj 1312), był to piętnasty sobór powszechny. Klemens V ulegając naciskom króla Filipa IV Pięknego zawiesił a następnie rozwiązał działalność zakonu templariuszy nie na podstawie wyroku sądu, ale na mocy zarządzenia administracyjnego papieża, a cały ich ogromny majątek został zagrabiony przez króla Francji. 5 maja 1313 r. kanonizował Celestyna V jako wyznawcę, który zmarł uwięziony. Papież nakazał założenie katedr języków orientalnych na uniwersytetach w Paryżu, Oxfordzie, Bolonii i Salamance.  Ustanowił uniwersytety w Orleanie i w Perugii.

W 1307 r. papież Klemens V podniósł Pekin do rangi arcybiskupstwa. Podporządkował władzy papieża cały episkopat zachodni i ograniczył autonomię kapituł katedralnych. Klemens V rozciągał na całą Europę system fiskalny. Papież Klemens V nakazał rozwiązanie wszystkich wspólnot beginek i begardów, zorganizowanych na kształt franciszkańskiego lub dominikańskiego trzeciego zakonu ludzi świeckich. Klemens V zorganizował stałe sądy; papież i kardynałowie tworzyli konsystorz – sąd apelacyjny dla całego Kościoła; trybunały kardynalskie zajmowały się kwestiami procedury sądowej i egzekwowaniem wydanych wyroków.

Klemens V zmarł w Roquemaure w pobliżu Carpentras, a pochowany został w kościele parafialnym Uzeste.