170

Aleksander III
(Rolando Bandinelli)

1159-1181

ALEKSANDER III

Roland Bandinelli

7 września 1159 – 30 sierpnia 1181

ITALCZYK

Roland Bandinelli był synem Ranuccia, urodził się około 1100r. w Sienie.

W 1150r. został mianowany przez Eugeniusza III kardynałem-diakinem kościoła S. Marco. W 1153r. Hadrian IV powierzył mu funkcję kanclerza Kościoła rzymskiego. Po śmierci Hadriana IV doszło do rozłamu, większość opowiedziała się za Rolando de Monticello (Wiktor IV). Doszło do gwałtownych walk i Rolando Bandinelli musiał szukać schronienia w Zamku św. Anioła. Został konsekrowany przez biskupa Ostii 20 września 1159r. w Ninfie i przybrał imię Aleksander III.

Cesarz Fryderyk I Barabarossa zwołał 10 lutego 1160r. synod w Pawii na którym Wiktor IV został uznany za prawowitego następcę św. Piotra, a Aleksandra III ekskomunikowano. W odpowiedzi na tę decyzję Aleksander III, ekskomunikował zarówno Wiktora IV jak i cesarza. Aleksander III zmuszony przez opozycję procesarską do opuszczenia Italii udał się do Francji. Episkopat i przedstawiciele zakonów w obecności królów  Francji i Anglii na synodach w Beanvais i w Tuluzie w r. 1160 opowiedzieli się za Aleksandrem II. W wyniku, czego Aleksander III przewodniczył synodowi w Tours w 1163r.na którym potępiono błędy albigensów i ponowiono ekskomunikę na Wiktora IV i doradców cesarza.

Postanowiono też na synodzie że biskupi i kapłani mają dbać o czystość wiary i informować o postępowaniu osób podejrzanych o błędy oraz stosować kary kościelne. Dało to początek inkwizycji.

Śmierć Wiktora IV umożliwiła Aleksandrowi III powrót do Rzymu.

Jednak wybór Paschalisa III następcy Wiktora IV i uznanie jego wyboru przez cesarza spowodowały, że Aleksander III musiał w przebraniu uciekać z Rzymu. Aleksander III przebywał w Benewencie. W 1175r. powstał zakon Świętego Ducha – Duchacze. Papież zatwierdził zakon Kartuzów. Po śmierci Paschalisa III cesarz desygnował na jego następcę Kaliksta III. Fryderyk I Barbarossa po klęsce pod Legnano został zmuszony do poproszenia papieża o cofnięcie ekskomuniki. Cesarz uznał Aleksandra III za prawowitego papieża. 1 sierpnia 1177r. w Wenecji. Aleksander III przewodniczył obradom soboru Laterańskiego III 5 – 19 marca 1179r. Uchwalono prawo określające zasady wyboru papieża, prawowitym papieżem miał zostać ten z kandydatów, który otrzyma dwie trzecie głosów kardynałów. Kandydat mniejszości musiał od razu ustąpić, pod karą ekskomuniki. Sobór potępił nikolaityzm, symonię i lichwę. Sobór wypowiedział się przeciwko błędom teologicznym głoszonym przez albigensów i wezwał do walki orężnej z heretykami. Po zakończeniu obrad Soboru Laterańskiego III papież został zmuszony przez komunę ludową do ponownego opuszczenia Rzymu. Wybrano na Stolicę Apostolską nowego papieża Innocentego III (antypapież).

Polsce za panowania Aleksandra III odbył się zatwierdzony przez papieża synod w Łęczycy 1180r., na którym Kazimierz Sprawiedliwy zrzekł się prawa do ruchomości po zmarłych biskupach (ius spalii).

Aleksander III zmarł w Civita Castellana a został pochowany w Rzymie w bazylice św. Jana na Lateranie.