75
Św. Marcin I
649-655
lać. imię teoforyczne; należący do boga wojny Marsa, poświęcony Marsowi
5 lipca 649 – 17 czerwca 653
ITALCZYK
Marcin był synem kapłana Fabrycjusza, urodził się w Umbrii w Todi. Marcin jako diakon był apokryzjariuszem papieża Teodora I w Konstantynopolu.
Po śmierci Teodora I został wybrany na papieża i konsekrowany nie czekając na zatwierdzenie wyboru przez cesarza Konstansa II, który dotknięty osobiście takim postepowaniem papieża elekta, odmówił uznania go za prawowitego papieża.
Papież Marcin I pragnął wobec monoteletyzmu wyraźnie określić stanowisko Kościoła rzymskiego, zwołał synod w kościele Zbawiciela na Lateranie, który potępił monoteletyzm i edykt Typos Konstantyna II.
Dokumenty synodu zostały rozesłane do wszystkich biskupów i całego duchowieństwa chrześcijańskiego także do cesarza Konstansa II.
Cesarz rozkazał egzarsze Rawenny szambelanowi Olimpiusowi (650) aresztowanie papieża. Egzarcha Olimpius widząc poparcie, jakim cieszył się papież, sam zbuntował się przeciw cesarzowi. Nowy egzarcha Teodor Kalliopas 17 czerwca 653 r. aresztował papieża.
Papież Marcin I nie stawiał oporu, został wywieziony na Naksos, gdzie chory w nędzy spędził cały rok, następnie wywieziony do Konstantynopola, stanął przed sądem senatu. Został oskarżony nie o obronę ortodoksyjności i potępienie Typos, ale o podżeganie do buntu egzarchę Olimpiusa wzniecnie rozruchów i bezprawnie ogłoszenie się papieżem. Skazany na śmierć, został publicznie rozebrany z szat biskupich, zakuty w kajdany i poprowadzony przez miasto na miejsce kaźni. Za wstawiennictwem patriarchy Konstantynopola Pawła II karę śmierci zamieniono Marcinowi I na zesłanie do Chersonezu na Krym, gdzie z powodu nieludzkich warunków zmarł. Pochowano Marcina I w miejscowym kościele pod wezwaniem Najświętszej Maryi Panny. Jego doczesne szczątki jako relikwie przeniesiono z czasem do San Martino ai Monti.
Marcin I modląc się za swojego następcę, Eugeniusza I zaakceptował jego wybór.
Marcin I był ostatnim z papieży, którego Kościół wpisał do katalogu świętych męczenników.
Kościół grecki i zachodni czci Marcina I jako świętego męczennika w liturgii 13 kwietnia.
W ikonografii św. Marcin ukazywany jest w papieskim stroju pontyfikalnym z księgą w dłoni.