45
Św. Leon I Wielki
440-461
LEON I WIELKI
sierpień/wrzesień 440 – 10 listopada 461
ITALCZYK
Leon urodzony około 4000 roku w Tuscji lub Rzymie, był synem Kwityniana. W czasie pontyfikatu Celestyna I był archidiakonem Kościoła rzymskiego.
Po śmierci Sykstusa III, został wybrany na papieża, gdy nie było go w Rzymie, przebywał, bowiem z misją dyplomatyczną powierzoną mu przez dwór cesarski. Po powrocie do Rzymu otrzymał sakrę 29 września.
Papież Leon I głosił uniwersalność kapłaństwa Chrystusa, którego reprezentuje biskup Rzymu, zajmujący miejsce św. Piotra.
Chrystus dał Piotrowi – papieżowi władzę i prawo, które obowiązuje w całym Kościele. Leon I widział uosobienie funkcji Piotra w osobie papieża jako zastępcy Piotra, dlatego zobowiązał wszystkich kapłanów do głoszenia kazań i sam je wygłaszał.
Leon I potępiał poglądy manichejskie, monofizytyzm i pelagianizm. Wprowadził zasadę liturgicznej, kanonicznej i pastoralnej jedności Kościoła. W dogmatycznym liście Tomus do biskupa Antiochii Flawiana (341 – 404) Leon I rozwinął naukę o dwóch naturach w Chrystusie.
Leon I potępił synod w Efezie z 449 r. bo synod ten uznał monofizytyzm za naukę prawowierną.
Leon I zwołał sobór do Nicei, który został przeniesiony do Chalcedonu w 451 r. – czwarty sobór powszechny – uczestnicząca w obradach cesarzowa Pulcheria (399 – 453) była pierwszą kobietą biorąca udział w obradach soboru.
Sobór Chalcedoński przyjął wiarę w jednego Chrystusa w dwu naturach, obu niezmiennych i nieprzemieszczalnych, ale także nierozdwojonych i nierozdzielnych. Obie natury razem tworzyły jedną osobę.
Leon I wysłał do Konstantynopola swego przedstawiciela by strzegł tam w imieniu Stolicy Apostolskiej czystości wyznania wiary. Dało to początek instytucji papieskich legatów – apokryzjariuszy. Cesarz Walentynian III (425 – 455) ogłosił edykt postanawiający, że zarządzenia Stolicy Apostolskiej muszą być uważane za prawo, oznaczało to, prymat jurysdykcyjny biskupa rzymskiego. Za czasów Leona I powstały pierwsze redakcje zbiorów oficjalnych modlitw liturgicznych w języku łacińskim.
Leon I stał się jedynym obrońcą i opiekunem rzymskiej ludności, przez co zyskał przydomek Wielki.
Leon I zmarł w Rzymie i został pochowany w portyku bazyliki św. Piotra. Kościół na zachodzie czci Leona I jako świętego w liturgii 10 listopada, Kościół wschodni 18 lutego.
Papież Benedykt XIV w 1754 r. nadał Leonowi I Wielkiemu tytuł Doktora Kościoła.
W IKONOGRAFII św. Leon Wielki przedstawiany jest w szatach papieskich i w tiarze, czasami w szatach liturgicznych rytu wschodniego lub jako papież piszący. Jego atrybutami są: księga, kielich oraz orszak z półksiężycem, któremu zastępuje drogę.